Psikolog Uğur Dalan
Psikolog Uğur Dalan Sağlık alanında kullanıcılarının psikoloji ile ilgili tüm sorularına cevap veriyor.
Merhaba, 1-2 sene önce antidepresyon ilaçları kullandım. Bir bunalım yaşadığımda bu gibi ilaçları kullanmamın bir sakıncası olur mu?
Antidepresan ilaçlar, yan etkileri olabilen ilaçlardır. Bu ilaçların bir ağrı kesici gibi günübirlik ve doktor tavsiyesi olmadan kullanılması kesinlikle sakıncalıdır. Bu tip ilaçların kullanımına başlandığı zaman, doktorunuzun önerisi ile en azından birkaç ay kullanılması gerekir. Bu konuda tüm ziyaretçilerimizi tekrar uyarmak isterim: Antidepresan ilaçlar doktor kontrolü ve tavsiyesi olmadan kullanılmamalıdır.
Kaç saat uyursam uyuyayım, gündüz hep uykulu geziyorum. Aşırı unutkanlık, hatırlamama oluştu 1 aydır. Bunların sebebi nedir?
Uyku, her insan için mutlaka gerekli bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyaç kimine göre daha fazla, kimine göre daha az olabilir fakat herkes için mutlak bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyaç tam olarak karşılanamazsa sizde de görüldüğü gibi sürekli bir uyku hali, konsantre eksikliği, unutkanlık sorunları ortaya çıkabilir. “Kaç saat uyursam uyuyayım” demişsiniz. Uykunun da kalitesi vardır. Gündüz uyumaları hiçbir zaman gece uyumalarının yerini tam olarak tutmaz. Bu konu önemli bir noktadır. Bunun dışında bu problem ile ilgili olarak bir uzmanın yardımına başvurabilirsiniz.
Panik atak için önerileriniz nelerdir? İlaçla tedavi olabilir mi?
Panik atak tedavisinde en etkili yöntem, psikoterapi ve ilaç tedavidir. Tedavinin nasıl gerçekleşeceğine hastanın durumuna ve atakların şiddetine göre karar verilir. Unutulmaması gereken, panik atağın kesinlikle tedavisi olan bir rahatsızlık olduğudur.
Merhaba Uğur Bey, öncelikle, bize böyle yardım ettiğinizden dolayı teşekkür etmek istiyorum… 6 aydır nişanlıyım ve 2 ay sonra evleneceğim; nişanlımı çok seviyorum. Fakat aramızda bir sorun var; bizi yüz yüze görüştürmüyorlar, biz de telefonla saatlerce konuşuyoruz. Ben bundan çok sıkıldım ve ona söyleyemiyorum. Ben onun elini tutmak, temas etmek istiyorum; ama söyleyemiyorum… Bunları ona söyleyememek kafama takılmıyor ama içinde bulunduğum ortam beni sıkmaya başladı; çünkü onu çok az görüyorum, o da dışarı çıkarsa. Kış aylarında da ne kadar dışarı çıkılır onu da siz tahmin edin. İçimde sıkıntılar doğuyor; “acaba mutlu olabilir miyim” diye kafamda soru işaretleri oluşmaya başlıyor. Cinsellik bile bazen kafama takılıyor; “cinsel yaşamımda başarılı olabilecek miyim” diye sorular kafamın içinde dolaşıp duruyor. Kendimden korkmaya başlıyorum. Mesela 30 günlük bir süre içersinde 25 günümün her saati onu düşünerek geçiyor; hayallerle geçiyor. Onu sevdiğimi çok iyi biliyorum. Belki bizimkisi aşk ama, 30 günün 5 günü ise ondan iyice nefret ediyorum. Belki ona nefret denilemez ama içime bir sıkıntı giriyor, hiç bir şeyden zevk alamıyorum. Bana ne olur yardımcı olun. Psikiyatrise de gittim bir işe yaramadı sizin görüşünüzü almak istiyorum. Vereceğiniz bilgilerden dolayı şimdiden size teşekkür ediyorum; saygılarımla…
Merhaba, nişanlılık dönemi insan hayatı için en zor dönemlerden biridir. Bu dönem, hem erkek hem de kız için oldukça zor geçecektir. Bu zor dönemde yaşadığınız bir diğer sorun da görüşememek. Nişanlılık dönemi aslında evlenecek olan kişilerin birbirlerini daha iyi tanıyabilmeleri, aralarındaki bağın daha da kuvvetlenmesi ile geçirilecek bir dönemdir. Fakat bu dönemi siz tam verimli olarak geçiremiyorsunuz. Bunun içinde gelecek ile ilgili sıkıntılarınız ve endişeleriniz söz konusu olabiliyor. Cinsellik konusunda da aynı şekilde; “başarılı olabilecek miyim” diye bir endişe var içinizde. Şunu bilmelisiniz ki, bu yaşadıklarınız pek çok nişanlı çiftin yaşadığı sorunlar. Ve evlenip anlaşabildikten sonra bunlar ortadan kalkacaktır.
Merhaba Uğur Bey. Benim sorum, sağlıklı bir insan, hayatı boyunca hiç cinsel ilişki yaşamamış olursa, ruhsal problemler ve diğer sağlık sorunları yaşaması mümkün müdür? Bu kadınlar için daha mı geçerli olur? Bu konuda detaylı bilgi verirseniz sevinirim. Şimdiden teşekkür eder, başarılarınızın devamını dilerim…
Merhaba, insanların bazı içgüdüleri vardır; bunlardan biri de cinselliktir. Cinsellik, insan neslinin üremesi için gerekli olan bir durumdur; fakat cinsellik yaşanmaması o kişinin ruhsal problem yaşayacağını göstermez. Eğer kişi bu konuyu çok fazla kafasına takarsa o zaman bir sorun yaşanabilir. Bu durumun yaratacağı diğer sağlık sorunları için sitemizdeki Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kağan Kocatepe’ den bilgi alabilirsiniz.
Merhaba, 48 yaşındayım; küçük şeylere dahi heyecanlanıyorum. Çok da unutkanlığım başladı; beynimin uyuşmasına dahi sebep oluyor. Sizce ne yapabilirim?
Merhaba, insan beyninde uyuşma gibi bir durum söz konusu olamaz. Muhtemelen siz bu şekilde hissediyorsunuzdur. Anlattıklarınız bazı psikolojik rahatsızlıkların habercisi olabilir. Bu problemlerin ne kadar zamandır olduğu ve nasıl geliştiği ayırıcı tanı olarak önemli olacaktır. Konunun geçmişi alınmalı bazı testler yapılıp, ona göre bir tanı konmalı ve tedavisine başlanmalıdır.
Merhaba Uğur Bey. Öncelikle sorularımıza cevap verdiğiniz için teşekkür ederim. 23 yaşındayım; polikistik over hastalığım var ve tedavi oluyorum. Bu hastalığın oluşturduğu gerginliklerim hat safhada. Sizce psikolojik desteğin bana ne gibi bir etkisi olabilir? Mutsuzluğumu nasıl yenebilirim? Hastalığımı kendim kabullendim diyelim; bunu evleneceğim kişi kabullenmez ki… Bu hastalığa sahip insan sayısı fazla diyorlar; ben neden rastlamadım; ne önerirsiniz? Saygılarımla…
Merhaba, polikistik over her 100 kadından 5’ inde görülebilen bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlığın kendi getirdiği etkilere ek olarak, bir de bunu kabullenme süreci yaşayacaksınız. Bu süreç, her insan için zor bir süreçtir. Bu süreç için bir psikolojik yardım almak, hem şimdi içinde bulunduğunuz mutsuz ve gergin durumdan kurtulmanıza, hem de ilerisi için sizi hazırlamada oldukça etkili olacaktır. Polikistik over rahatsızlığınız için sitemizdeki Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kağan Kocatepe’den bilgi alabilirsiniz.
7 ay önce MS hastası olduğumu öğrendim. Kısa bir süredir hareketlerimin kısıtlanacağını düşünerek ve gelecek kaygısı duyarak kısa süreli ağlıyorum. Bu normal midir?
Öncelikle geçmiş olsun dileklerimi sunuyorum. Multiple Skleroz hastalığı olan kişilerde gelecek kaygısı, anksiyete ve depresyon düzeylerinde artış olduğu bilinen bir gerçek. Amerika’da MS hastalığı olanlara psikolojik destek hemen verilmektedir; fakat ülkemizde psikolojik destek yavaş yavaş oturmaya başladığı için, böyle bir durum her zaman söz konusu olamıyor. Yukarıda da belirttiğim gibi bu rahatsızlığa alışma süreci zor bir süreçtir. Bu süreçte bu şekilde duygusal tepkiler vermeniz gayet normal. Size bu süreci başarılı bir şekilde atlatabilmeniz için psikolojik bir yardım öneririm.
Merhaba, 5 Yaşında bir oğlum ve 10 aylık bir kızım var. İkisi de çok hareketli. Oğlumda dikkat eksikliği izliyorum, hiperaktif olup olmadıklarını nasıl öğrenebilirim? Bir de ilaç kullanmadan hiperaktif çocuk tedavi edilebilir mi; bunu öğrenmek istiyorum. Şimdiden çok teşekkür ederim.
Merhaba, henüz 10 aylık olan bir bebek için hiperaktif demek veya böyle bir test yapmak oldukça zordur. Fakat 5 yaşındaki oğlunuz için bazı testler yapılması ve gerekiyorsa hiperaktivite ile ilgili destek verilmesi gereklidir. Hiperaktivite tedavisi psikolojik destek ve özel eğitim ile de yapılabilmektedir.
Merhaba Uğur Bey. Benim sorunum, kendimi hiç sevmemem… 8 aylık evliyim; eşimle bazen ortada hiç bir neden olmadan tartışıyoruz, bu benden kaynaklanıyor. Ortada hiçbir şey yokken ortada bağırmaya, surat asmaya başlıyorum. Bundan hiç hoşnut değilim. Sevgimizi yıpratıyorum. Ne yapmam lazım? Sinirlerim çok bozuk; eşim de susuyor, bana kötü bir laf dememek için dışarı kaçıyor ve sonra ben oturup ağlıyorum. Böyle olmasını istemiyorum ama oluyor. Bir günümüz iyi geçerse, iki günümüz berbat geçiyor. İşte bu sadece benden kaynaklanıyor. Böyle devam etmesini istemiyorum. Her şeyi kafama takan bir insanım; ne olur bana yardımcı olun.
Yaşadığınız bu durumun değerlendirilmesinde evlilik önemli bir yer tutuyor. Bu problemin evlilik ile bir alakası olup olmadığı, eşiniz ile alakalı olup olmadığı çok önemli. Evlilik ve onun getirdiği zorluklar insan hayatında oldukça problemler yaşatır. Bu problemler kişinin kendisinin de depresif bir duygu-durum içine girmesine sebep olabilir. Bu sorunun çözülmesinde eşinize de en az sizin kadar görev düşüyor.
Merhaba, 22 yaşındayım; benim sorunum güvensizlik. Karşımdaki insanın söylediği gerçek bile olsa hep acabalar var içimde. Kendi kendime kafamda kuruyor ve kurduklarıma inanıyorum. Bazen bunu yeniyorum ama bu huyum nedeniyle hep problemler yaşıyorum. Mutsuz oluyorum; hiçbir şey tat vermiyor; hep tedirginim. Yardımcı olur musunuz? Daha önce depresyon için ilaç kullandım ama tedavimi yarım bıraktım; çünkü ben uyuşup uyumak istemiyorum…
Bu problemin güvensizlik olduğunu söylüyorsunuz, güvensizlik bir sonuç olabilir fakat bizim için önemli olan konulardan biri de “neden”dir. Bu güvensizliğin altında yatan dinamikler nelerdir; güvensizlikle beraber gelen mutsuzluk ne düzeyde; bir depresif duygu-durum güvensizliği yaratmış olabilir mi? Tüm bu soruların yanıtlarının bulunup buna göre bir yol çizilmesi gerekir.
Merhaba Uğur Bey, ben 22 yaşındayım. Bundan 5 yıl önce ağır bir depresyon geçirdim ve bu birkaç sene öncesine kadar sürdü. Eskiden çok daha sıcak, konuşkan, kendini çok iyi ifade eden bir insandım. Ancak artık doğru düzgün cümle bile kuramıyorum, kendimi ifade edemiyorum ve bu güven kaybımı yenemiyorum. Birçok şeyi unutuyorum, dikkatimi toplayamıyorum. Bunları tam olarak nasıl çözebilirim? Şimdiden çok teşekkür ederim…
Geçirdiğiniz depresif duygu-durum oldukça uzun sürmüş ve sizi çok fazla etkilemiş; bu durum sonucu gelişen beklenti anksiyetesi yüzünden bu problemleri yaşıyorsunuz. Bunları çözebilmek için yapabileceğiniz en önemli şey üzerine gitmektir. Güven kaybında yapmaktan çekindiğiniz işi zorla da olsa yapmaya çalışarak oldukça yol alabilirsiniz.
