Dünyadaki en önemli varlığınız bebeğiniz artık büyümeye başladı… Fakat o büyümeye başladıkça bazı zorluklarda beraberinde geliyor. Bunlardan biri de tutturma, inattır. Uzmanlar çocuklarda inat ile ilgili önemli bilgiler verdi.
İlk başlarda, zamanının büyük bir bölümünde uyuyan, karnını doyurduğunuzda rahatlayan ve sarıldığınızda sakinleşen bir bebeğiniz vardı. O an için olası sorunlarınız, bebeğiniz uykusu ya da gazıydı. Bebeğiniz fiziksel olarak rahatlattıktan sonra, onunla oynayacak ve vakit geçirecek uzun zamanlarınız vardı. Ancak 1.5-2 yaş dolaylarında, bu durumun farklılaştığını gördünüz. Çocuğunuz artık sizinle inatlaşır oldu, herhangi bir konuda ısrarcı olmaya başladı ve artık daha huzursuz davranışları var. Merak etmeyin, pek çok çocuğun yaşadığı normal bir gelişim dönemine tanık oluyorsunuz.
Ancak bu noktada daha rahat hissetmek için çocuğunuzun yaşının gelişim özelliklerini bilmeniz önemlidir,
• Bu yaştaki çocuk, yürümeye başlamasıyla birlikte annesinden ayrışmaya başlar, ayrı bir birey olduğunu kavrar.
• Bu yaş çocukları çevresinde olup bitenleri anlamaya çabalar; bu yüzden çoğu kez hareket halindedir.
• Ayrıca sizin söylemek istediklerinizi iyi anladığı ancak hissettiklerini anlatma becerileri henüz yeterince gelişmediği için, öfkesini, huzursuzluğunu, duygularını sözle değil davranışlarıyla anlatmaya çabalar.
• Önceye göre daha kolay öfkelenir.
• Otoriteye karşı gelip, istediği davranışları, dilediği zaman yapmak konusunda ısrar ederler.
• Ebeveynlerin taleplerini reddetme eğilimleri fazladır. Hayır kelimesini çok kolay kullanırlar.
• Benmerkezci yapıları ve henüz yerine oturmamış muhakeme yetenekleri nedeniyle, başkalarının ne hissettiğini algılayamaz; bu yüzden ona neden hayır dediğinizi ya da kuralların neden konulması gerektiğini anlayamazlar.
Birkaç ay öncesine kadar ‘melek’ olan çocuğunuz hızla değişmiştir. Her çocuk bu süreçleri geçmeyebilir ancak yaygın olan, pek çok çocuğun 2 yaş civarında yetişkinler, anne babalar ve toplumsal kurallarla inatlaşır hale geldiğidir.
Aslında bu durum, çocuğunuzun bebeklik döneminin sonuna geldiği ve çocukluk dönemine girdiğini size haber vermektedir. Çocuğunuz size ‘istediğim zaman, istediğim şeyi yapabilirim çünkü ben artık büyüdüm” mesajı vermektedir.
Çocuğunun bu değişimleriyle birlikte ebeveynler bu inatlaşmaları ve huysuzlukları kendi otoritelerine karşı yapılan davranışlar olarak algılamamalıdır. Bu yaş çocuklarının genel özelliklerini bilmek, bunun normal ve doğal bir gelişimin parçası olduğunu kabullenmek; anne babanın bu duruma karşı daha sabırlı olmasını sağlamak açısından önemlidir.
Bu yaş çocukları, söylediklerinizi reddetme eğiliminde oldukları için, olası sorunlar için tedbirler almanız sizi rahatlatır.
Eğer 2 yaşındaki çocuğunuzun, etrafta kırabilecek eşyalarla oynamasını istemiyorsanız, sorun olmadan bunları ortadan kaldırın.Bu yaş çocukları, anne-babanın sınırlarını ve kurallarını zorlarlar, istedikleri zaman istedikleri şeyleri yapmak isterler. Bu noktada kurallarınızı ve sınırlarınızı koruyun.
Anne baba olarak aynı konularda, aynı kararlılıkla, aynı cevapları verin. Elbette çocuğunuzun bazı kararları vermesine ve özgüveninin gelişmesine katkıda bulunun. Örneğin, çocuğunuzun dışarıdaki havaya göre giyinmesini bekleyemezsiniz ancak giyeceği hırkayı o seçebilir.
Bu dönemi daha rahat geçirmek, için ebeveynler neler yapabilir?
• Çocuğunuzla inatlaşmaya girmeyin. Kurallarınızı ona sakin bir şekilde hatırlatın.
• Çocuğunuz bir şeyi yapmak konusunda çok ısrarcı olduğunda ve o davranışı yapması o ortam için uygun 0 değilse, ilgisini başka yönlere çekin.
• Her çocuk anne babasının ilgisinin üzerinde olmasını ister. Çocuk bunu elde etmek için de olumsuz davranışlarda bulunabilir. Buradan hareketle, çocuğunuz yaptığı bazı küçük şeyleri müdahale etmeden görmezden gelin. Bu onun ilgi görmek için olumsuz davranışlarda bulunmasını engelleyebilir.
• Baştan esnetebileceğiniz, sizi çok zorlamayacak bazı durumlarda aşırı ısrarcı olmayın. Çocuğunuzun istediği bir şey ona zarar vermeyecek ve sizi sonrasında zorlamayacaksa, çocuğunuzla inatlaşmadan, ilişkiniz bozulmadan o çocuğunuzun istediği şeye tolerans gösterin (örn: bir çikolata daha yemek, istediği bir oyuncağı olmak).
• Çocuğunuzu sevginizi kullanarak korkutmayın. “Bir daha böyle ağlarsan seni sevmeyeceğim.’çünkü çocuğunuzun ihtiyacı olan şey, olumsuz davranışlarına rağmen, sizin onu sevdiğinizi bilmesidir.
• Kriz anlarında daha sakin olan taraf siz olmalısınız. Unutmayın çocuk olan o, yetişkin olan sizsiniz.
Son olarak 2 yaş dönemi, anne baba açısından zor; bebekler için bireyselleşmenin başladığı bir dönemdir. Bu dönemde, olabildiğince sakin kalarak kriz oluşmasını engellemek, çocuğa yapabilecekleri ve yapamayacakları konusunda bilgi vermek, tüm bunların içinde onun bireyselleşmesine izin vererek özgüveninin oluşmasını sağlamak gereklidir. Bu dönem bazı çocuklar için daha rahat atlatılabilmekle birlikte, kişilik özelliği inatçı olan çocuklarda bir parça daha sancılı geçebilir.