Akut Bronşit

Akut bronşit, 2 ile 3 haftadan daha az süren bir hastalıktır ve öksürük ve balgam ekspektorasyonu önemli semptomlarıdır. Akut bronşit genellikle üst solunum yollarında bir enfeksiyon ile bağlantılıdır ve bu sebepler hastada...

Akut bronşit, 2 ile 3 haftadan daha az süren bir hastalıktır ve öksürük ve balgam ekspektorasyonu önemli semptomlarıdır. Akut bronşit genellikle üst solunum yollarında bir enfeksiyon ile bağlantılıdır ve bu sebepler hastada eş zamanlı olarak rinit, boğaz ağrısı ve ses kısıklığı bulunur.

Ayırıcı tanıda akla gelen en önemli alternatif pnömonidir (zatürre). Akut bronşit ve pnömoni klinik semptomlar ve bulgular bazında ayırt edilemez. Pnömonide hasta daha şiddetli semptomlara sahiptir. Pnömoni bronşitten ciddi derecede daha enderdir.

Genel olarak sağlıklı bir kişide önemli genel semptomlar olmadan (kalp atım hızı dakikada 100’ün altında, solunum 20’nin altında, vücut sıcaklığı 38 derecenin altında) ve oskültasyonda pnömonik hırıltılar ya da hafif perküsyon belirtileri olmadan, pnömoni olasılığı oldukça küçüktür ve pnömoni elimine edilebilir.

Akut bronşit genellikle, antimikrobiyal tedavi gerektirmeyen viral bir enfeksiyondur. Bakteriyel etiyoloji işaretleri bulunduğunda dahi, antimikrobiyal tedavinin akut bronşitin iyileşmesini etkilediği görünmemektedir.

Antimikrobiyal tedavi, hasta:

  • 75 yaşın üzerinde ve febril olduğunda
  • kalp yetmezliği, insülin tedavili diyabet ya da şiddetli nörolojik hastalığa sahip olduğunda,
  • bağışıklık sistemini baskılayıcı tedavi gördüğünde,
  • alkolik olduğunda verilir

Akut Bronşit Etiyolojisi

Akut bronşite genellikle bir virüs sebep olur. En yaygın nedensel ajanlar arasında koronavirüsler, rinovirüsler, respiratuar sinsisyal (RSV) virüsler, adenovirüsler ve ayrıca parainfluenza ve influenza virüsleri bulunur. Patojenik mikroorganizmalar epidemiyolojik duruma göre çeşitlilik gösterir.

Virüslerden herhangi birinin sebep olduğu akut bronşit, semptomlar ve klinik bulgulara bakılarak etiyolojik bir teşhisin mümkün olmadığı benzer bir klinik görünüm yaratırlar. İltihaplı öksürük, örneğin influenza ve RSV virüslerinin sebep olduğu enfeksiyonların yüzde 70’inde ve rinovirüslerin sebep olduğu enfeksiyonların yüzde 40’ında görülür. Değişen derecelerde üst solunum yolları semptomları bu viral enfeksiyonlarda eş zamanlı olarak görülür.

Çoğu hastada öksürüğün süresi yaklaşık olarak iki haftadır. Akut Bronşit ve pnömoniye çoğu zaman aynı mikroplar sebep olur. Bu teşhisler aynı hastalığın şiddetindeki farklılıkları meydana getirir. Bronşitte enfeksiyon bronş ağacının mukoz membranları ile sınırlıdır. Pnömonide enfeksiyon akciğer parankimi içine yayılır.

Akut Bronşitte Göğüs Röntgeni Çekilmesi Gereken Durumlar

  • Eğer hastada aşağıdaki semptomlar mevcutsa pnömoniden şüphe edilebilir:
    • yüksek solunum hızı (dakikada 20’nin üzerinde)
    • taşikardi (dakikada 100’ün üzerinde kalp atımı)
    • akciğer oskültasyonunda anormal bulgular
      • azalan solunum sesleri,
      • zayıf perküsyon belirtileri,
      • krepitasyon,
      • normalden daha geniş bir alan üzerinde duyulan sesler,
    • oda sıcaklığında oksijen satürasyonu yüzde 92’in altında
  • Eğer pnömoniden şüphe ediliyorsa, geçmiş ve klinik muayeneden elde edilen bilgiler CRP testi ile tamamlanır.
  • En az 50 mg/l CRP konsantrasyonu, radyolojik bulgulara dayanan pnömoni teşhisi olasılığını, referans hattı ile kıyaslandığında 3- 7 kat artırır; böyle bir durumda radyolojik doğrulama çoğunlukla kullanılan bir yöntemdir.
  • CRP testi pnömoniyi doğrulamaz ya da saf dışı bırakmaz. CRP’nin belirlenmesi gereksiz maliyetleri artırır ve eğer klinik tanılamadan ayrılırsa antimikrobiyallerin kullanımına yol açmaz.
  • Hastanın bozulan genel durumu
  • Hastalığın uzun süreli ya da olağandışı seyri
  • Hastanın primer hastalığının, örneğin COPD, bronşiektazi, diyabet ya da kronik kardiyak, hepatik ya da renal hastalık, pnömoniye yatkınlaştırması
  • Geçmiş yılda pnömoni geçmişi ile daha ileri düzeyde desteklenir.
  • Bir göğüs röntgeninin çekimi

Akut Bronşitte Uygulanan Diğer Tetkikler

İnatçı semptomları ya da lokal sinüzit belirtileri olan hastalarda sinüzit olasılığı ultrason muayenesi ya da röntgen ile saf dışı bırakılmalıdır. Mikrobiyolojik araştırmaların faydası yoktur.

Bazen bronşite benzeyen aşağıdaki durumlar akılda bulundurulmalıdır

  • çiftçi akciğeri,
  • nitrofurantoin pulmoner toksisitesi,
  • ilaç bağlantılı diğer (parenteral altın, metotreksat) pulmoner semptomlar.

Tekrarlayan ve uzun süreli “bronşit” episodları bir astım başlangıcının ya da KOAH’ın belirtileri olabilir.

Akut Bronşit Tedavisi

  • Destekleyici bakım
  • Antitusif ilaç tedavisi gereklidir.
    • Öksürük ilaçları sadece eğer öksürük normal hayatı rahatsız ediyorsa (örneğin uyku) kullanılabilir. Bunlar hastanın semptomlarla başa çıkmasına yardımcı olabilir ve gereksiz antibiyotik kullanımını önleyebilir.
    • Bronşit ile bağlantılı üst solunum yolları enfeksiyonu semptomları, nazal tıkanıklık ve mukus üretimi gibi, antihistaminler, antikolinerjikler ve sempatomimetikler ile yatıştırılabilir.
  • Aksi durumda sağlıklı ve iyi genel durumda olan hastalarda akut bronşit tedavisi için antimikrobiyal ilaçlar kullanılmamalıdır.
  • Eğer hastanın genel durumu, semptomların birkaç gün boyunca devam etmesine rağmen iyi ise, CRP testi Antibiyotik kullanımından kaçınma için kullanılabilir. Bununla beraber, düşük CRP değeri ciddi semptomları olan hastalarda ciddi bir bakteriyel hastalık ihtimalini ortadan kaldırmaz.
  • Antimikrobiyal tedavi bundan fayda sağlayan hastalar için kullanılmalıdır, örneğin ciddi pnömoni riski taşıyan (şiddetli sistemik hastası, KOAH, insüline bağımlı diyabeti olan, şiddetli nörolojik hastalığı bulunan, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç tedavisi gören, alkolizmi olan kişiler) ve 75 yaşın üzerindeki yüksek ateşi olan hastalar.
  • Antimikrobiyal tedavinin gerekli olduğu düşünüldüğünde, klavulanik asit olmadan amoksisilin ya da penisilin alerjisi durumunda doksisiklin verilir. Eğer mikoplazma ya da klamidya şüphesi mevcutsa doksisiklin tercih edilen ilaçtır.
  • Amoksisilin için dozaj günde üç kez 750 mg ve doksisiklin için günde bir kez 150 mg’dır. Her iki ilaç için de tedavi süresi 5 ile 7 gün arasındadır.
  • Özel durum olmadığı sürece geniş spektrumlu antimikrobiyaller akut bronşitin tedavisinde kullanılmamalıdır.
BU İÇERİĞE EMOJİYLE TEPKİ VER!
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
+1
0
Kategoriler
Sağlık
Henüz Yorum Yok

Cevap bırakın

*

*

Benzer Konular